obraz ze strony: http://pl.wikip.org/w/index.php?title=Grafika:Wladyslaw_II_Wygnaniec.jpg&filetimestamp=20060525201243 
Boleslaw Wysoki obraz ze strony: http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Boles%C5%82aw_Wysoki,_Tygodnik_Ilustrowany,_1878.jpg 
Henryk I Brodaty obraz ze strony:http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Henryk_Brodaty.jpg 
Henryk II Pobożny obraz ze strony: http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Anna_Czeska_i_Henryk_II_Pobo%C5%BCny.jpg 
Boleslaw II Rogatka obraz ze strony: http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Grafika:Boles%C5%82aw_II_Rogatka.JPG&filetimestamp=20080106164946 
Bolko I obraz ze strony: http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Bolko_I_Surowy_tomb_effigy.PNG 
Boleslaw III Rozrzutny obraz ze strony : http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:Boleslaus_von_Liegnitz.png Władysław II Wygnaniec ( 1138-1146 ) - syn Bolesława Krzywoustego. Z czasów Władysława II Wygnańca nie są znane żadne monety , które były bite na Śląsku. Zachowały się jedynie denary bite w Krakowie. Po śmierci ojca, Bolesława Krzywoustego, został księciem seniorem. Zajął dzielnice senioralną wraz z Krakowiem i Gnieznem oraz dziedziczną - Śląsk z Wrocławiem. Krótko panował spokój w jego państwie. Macocha Salomea zwołała zjazd do Łęczycy, na który przybyli jej synowie i możnowładcy przychylni wobec niej. Uważała ona że Władysław II Wygnaniec jest konkurencją dla jej synów. Pierwsza walka odbyła się w 1142 roku. Udział oddziałów ruskich po stronie Władysława Wygnańca, które najechały dzielnice mazowiecką przyczyniły się do klęski młodszych braci. Zamach stanu pod rządami Salomei nie powiódł się. Władysław Wygnaniec znów sięgnął po broń po śmierci macochy. Chciał zająć posiadłość Salomei, na co nie zgodzili się jej synowie. W lecie 1145 doszło do bitwy nad rzeką Pilicą. Rodzeństwo musiało odstąpić bratu cztery grody w Wiekopolsce. Jego zwycięstwo nie zaspokoiło jego ambicji. Książę chciał obalić istnienie senioratów i przywrócić dziedziczenie dla swojej linii. Uderzył na dzielnicę Mieszka III Starego, Wielkopolskę, i obległ go w Poznaniu. Jednak Piotr Włostowic i kościół odwrócili się od niego. Nawet sojusznicy odsunęli się od księcia. Zmusiło to księcia seniora do odwrotu i udania się do Niemiec po pomoc. W czasie Wielkanocy złożył w 1146 roku hołd władcy Konradowi III. Zaowocowało to wyprawą zbrojną Konrada III w sierpniu 1146 do Polski. Władysław nie odzyskał jednak władztwa bo król niemiecki zadowolił się hołdem nowego księcia Polski, Bolesława Kędzierzawego. Władysław widząc to osiadł w Attenburgu. Nowe obietnice pojawiły się po 11 latach. w 1157 z kolejną wyprawą wojenną wyruszył do Polski nowy Władca - Fryderyk Barbossa. Ta nadzieja była krótkotrwała ponieważ król przyjął w Kryszkowie pod Poznaniem hołd od juniorów i zwrócił swe wojska do kraju. Niecałe dwa lata później a maju 1159 nie odzyskawszy ojcowizny Władysław Wygnaniec umarł na wygnaniu, najprawdopodobniej w Attenburgu. Nie jest znana żadna działalność charytatywna Władysława II Wygnańca.
Bolesław Wysoki ( 1163 - 1201 ) - najstarszy syn Władysława II Wygnańca. Znana jest jedna pieczęć używana przez niego. Jest to pieczęć piesza ( postać księcia stojącego ) a w jej otoku jest następująca legenda :
+ BOLEZLAVS DVX ZLE(SIE)
W 1163 Bolesław Wysoki wraz z bratem Mieszkiem Plątonogim powrócił na ojcowiznę, Śląsk. Ówczesny książę senior Bolesław Kędzierzawy nie ufał Bratankom i zatrzymał kilka grodów młodych książąt. Bolesław Wysoki i Mieszko Plątonogi oburzeni takim obrotem spraw uderzyli zbrojnie na te ośrodki i przejęli je. Książę senior nie dał za wygraną i przybył do Śląska z wojskiem i wypędził braci do Niemiec. Bracia udali się po pomoc do Fryderyka Barbossy. Dopiero w 1172 roku władca Niemiec wkroczył do Polski z wojskiem. Bolesław Kędzierzawy nie stawiał żadnego oporu i szybko zwrócił Śląsk bratankom. Bolesław Wysoki w zamian za pomoc udzieloną mu przez Fryderyka zobowiązał się, po zajęciu Śląska w 1173, do płacenia mu trybuty ze swej dzielnicy. Książę rozpoczął panowanie nad całym Śląskiem. Jego brat Mieszko Plątonogi musiał przystanąć na stanowisko podrzędne i częściowy współudział w rządach. W 1173 roku zmarł Bolesław Kędzierzawy a księciem seniorem został jego brat Mieszko III Satry. Bolesław Wysoki poddał się władzy nowego księcia i wszystkie swoje decyzje i zarządzenia o Śląsku dawał do zatwierdzenia Mieszkowi Staremu. W 1173 Kazimierz Sprawiedliwy zrzucił brata z tronu i zajął Kraków. Na Śląsku rządy objął Mieszko Plątonogi, i wygnał Bolesława Wysokiego z dzielnicy. W obronie wygnańca stanął nowy senior, Kazimierz Sprawiedliwy, wkraczając na Śląsk i przywracając do władzy Bolesława Wysokiego. Przegranemu Plątonogiemu nadano osobną dzielnicę ze stolicą w Raciborzu. Znane są dwie działalności charytatywne Bolesława Wysokiego – Klasztor Cysterski w Lubiążu i zamek romański na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu.
Henryk I Brodaty( 1201 – 1238 ) – twórca monarchii Henryków Śląskich. Zbudował państwo obejmujące Śląsk, Wielkopolskę i Małopolskę. Wytyczył rynek wrocławski. Był synem Bolesława Wysokiego. Znana jest jedna pieczęć piesza Henryka I Brodatego. Widać na niej stojącego księcia , trzymającego w prawej ręce proporzec a na ramieniu tarczę z godłem książęcym. W otoku jest napis:
+ SIGILLV(M) : HENRICI DVCIS ZLESIE
Od momentu objęcia samodzielnych rządów włączył się w nurt życia politycznego w Polsce. Pierwsze kroki skierował do Wielkopolski, której część z Kaliszem udało mu się zająć w 1201-1206. Kalisz nie pozostał długo w rękach Henryka ponieważ prawdopodobnie w latach 1207-1208 odstąpił gród Władysławowi Odonicowi, bratankowi Laskonogiego. Mimo to układ tych dwóch książąt został utrzymany. Mimo to Henryk aktywnie bronił Ziemię Lubuską przed jej utratą przez księcia Wielkopolskiego, Konrada, i przyłączył bezpośrednio do swojej dzielnicy. Akcja księcia była większa, gdyż przy okazji w 1211 opanował Marchię Łużycką. Lubusz był znów Henryka Brodatego na kilka lat. Jednak w 1217/1218 zawarł umowę z Władysławem Laskonogim i odstąpił mu gród w dożywotnie władanie. W 1224/1225 Henryk musiał ponownie bronić Lubusza ponieważ gród został zajęty przez landgrafa, Turyngii, Ludwika. Władysław Laskonogi nie zdążył z odsieczą. Jeszcze w 1226 roku Henryk odzyskał znaczną część Ziemi Lubuskiej a najpóźniej 1229 był znowu władcą Lubusza. Henryk Brodaty jako sojusznik Laskonogiego wiernie bronił Kraków przed Konradem Mazowieckim. W 1228 roku Henryk stoczył dwie bitwy z Konradem pod Skałą i Międzyborzem. Działania Henryka Brodatego doprowadziły do tego że został porwany w 1229 prze księcia mazowieckiego i przetransportowany do Płocka. Uzyskał wolność dzięki wizycie jego żony Jadwigi ale musiał zrezygnować z Krakowa. W 1230 przejął Opole po śmierci księcia rządzącego na tamtym terenie. W tym roku także Laskonogi przekazał w testamencie Wielkopolskę oraz rządy w Krakowie i Sandomierzu Henrykowi i jemu synowi. W 1232 roku Henryk i Brodaty spotkał się z Konradem Mazowieckim koło Skaryszewa w dzielnicy sandomierskiej co zaowocowało układem pokojowym między nimi. W 1233 rycerstwo podniosło bunt przeciw Odonicowi i poprosiło Henryka o przejęcie władzy. Henryk zebrał wojska i wkroczył do Wielkopolski zajmując tereny na lewym brzegu Warty. W 1234 roku Henryk Brodaty był panem większości ziem polskich : Małopolski , Wielkopolski, Śląska. Najbardziej znane akcje charytatywne Henryka Pobożnego to klasztor cysterek w Trzebnicy, zamek książęcy w Legnicy i dwór we Wrocławiu.
Henryk II Pobożny ( 1238-1241 ) – syn Henryka Brodatego . Zachowała się jedna pieczęć używana przez Henryka Pobożnego. Jest to pieczęć piesza z napisem :
+ SIGILL(VM) : HENRICI : FILII : DVCIS : SLESIE :
Henryk Pobożny udział w polityce brał już za życia swojego ojca. Po śmierci ojca Henryk Pobożny bez żadnych trudności przejął władzę. Głównym miejscem jego rządów był Wrocław. Dziwne jest to że Henryk Aniu razu w latach 1238-1241 nie był w Krakowie, ziemi będącej pod jego władaniem. Był tak jak ojciec skutecznym obrońcą Ziemi Lubuskiej. W 1239 roku rycersto brandenbursko-magdeburskie wraz z Wilbrandem uderzyło na Lubusz. Książę zebrał wojsko i wyruszył naprzeciw najeźdźcom. Pokonał ich na otwartym polu i osadził tam swojego syna Mieszka. W tym samym czasie zaatakowano Santok, jednak Henryk zadziałał szybko i gród pozostał w jego władaniu. Henryk Pobożny chciał również przyłączyć do swojego państwa pierwszą stolicę Polski., Gniezno, którym władał Władysław Odoniec Udało mu się to w 1239 a pokonany książę zmarł na wygnaniu. Henryk próbował cały czas pozyskać dla siebie koronę królewska jednak nie doszło do tego mimo przychylności papieża Grzegorza IX o co zabiegał długi czas. Zmarł w bitwie z Tatarami pod Legnicą co nie dopuściło do tego by był królem. Znanymi fundacjami Henryka II Pobożnego są klasztor franciszkański pod wezwaniem św. Jakuba we Wrocławiu oraz kaplica na zamku na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu.
Bolesław II Rogatka (1241-1248) – najstarszy syn Henryka Pobożnego. Znaleziono jedną pieczęć Bolesława Rogatki. Jest to pieczęć piesza z legendą w otoku. Są dwa typy tej pieczęci . Pierwsza była używana w latach 1242-1249 i miała napis:
+ SIGILLVM : BOL(E)SLAI : DVCIS : SLEZIE
A druga z lat 1244-1278 miała napis:
+ SIGILLVM BOLEZLAI DVCIS SLEZIE
Bolesław Rogatka miał charakter nieodpowiedni do sprawowania rządów w państwie. Wolał spędzać czas na zabawach a sprawy państwa odkładał na później. Nie radził sobie z rządzeniem. W 1241 jego państwo zostało najechane przez Mongołów co spowodowało spustoszenie. Stracił dzielnicę małopolską, która się usamodzielniła w 1241-1242. Prawdopodobnie nawet nie próbował odzyskać tej straty. Od 1241 roku Bolesław Rogatka tracił części Wielkopolski za sprawą Przemysława I oraz Bolesława Pobożnego, synów Władysława Odonica. Najpierw bracia opanowali Przemęt , następnie Krzywiń, Kościan, Starogród i kilka innych grodów. W 1243 objęli rządy już w Zbąszyniu i Międzyrzeczu. W 1244 Santok i Kalisz przejęli bracia. Książę śląski nie podjął jednak żadnych prób odzyskania Wielkopolski. Takie zachowanie miało też miejsce w przypadku utraty Małopolski. Po kilku latach zaczęły się też kłopoty księcia na Śląsku. Możnowładcy chcieli by tron przejął Henryk II Biały. Rogatka nie chciał zrezygnować , więc możnowładcy go porwali. Nie przyniosło to jednak zamierzonego efektu lecz zniszczyło zgodę między braćmi. Rogatka jednak poszedł na ustępstwo –w roku 1247/1248 oddał część rządów na rzecz młodszego brata Henryka. To jednak nie zadowoliło Henryka i wymusił podział Śląska w 1248 roku. Ostatecznie Bolesław miał pod panowaniem Legnicę, Głogów i Lubusz a Henryk Wrocław. Między braćmi nie było jednak zgody i wybuchła wojna domowa. Gdy zwrócił się o pomoc do hrabiego Anhaltu i arcybiskupa magdeburskiego , ci zorganizowali wyprawę wojenną na Śląsk. Bolesław Rogatka mimo dobrowolnego oddania bratu Wrocławia nie umiał żyć z nim w zgodzie i szukał pretekstu do osłabienia miasta. Do najbardziej znanych akcji charytatywnych należy lokacja stolicy Śląska – Wrocławia.
Bolko I (1296 – 1301) – syn Bolesława Rogatki. Znana jest jedną pieczęć Bolka I. Jest to pieczęć piesza z napisem w otoku który brzmi:
+ S(IGILLVM) BOLKONIS DEI GRA(TIA) DVCIS SL(ES)IE ET D(OMI)NI W(R)STENBERCH
Bolko po śmierci swojego brata Henryka IV Grubego zajął się jego dziećmi i objął rządy w księstwie wrocławskim. Bolko I odbił dwa miast Henrykowi I głogowskiemu – Bolesławiec i Chojnów. Bolko dbał o swoje dziedzictwo ale był tez gospodarny. Książę poprawił siłę dzielnicy śląskiej. Zbudował chroniące je twierdze i obwarowania. Kilka z działań Bolka I to Książ, Bolesławiec, Wleń, Lubawka, Legnica, Chojnów, Bolków, Strzegom, Środa, Świdnica, Kąty, Ząbkowice, Dzierżoniów, Niemcza, Ziębice i Strzelin. Utrzymywał dobre kontakty z władcą Czech, Wacławem II. Dzięki niemu książęta zachowali najdłużej niezależność od Czech. Książę ściągał bardzo rygorystyczne podatki od mieszkańców, którzy nie byli do tego przyzwyczajeni. Do najważniejszych fundacji Bolka I należał zamek Książ i klasztor cystersów w Krzeszowie.
Bolesław III Rozrzutny ( 1305 - 1311 ) – syn Henryka V Grubego. Znane są dwie pieczęcie księcia. Obydwie to pieczęcie piesze . Pierwsza pieczęć była używana przez księcia w latach 1302-1306 i miała w otoku napis:
+ S(IGILLVM) BOLEZLAI DEI GRA(TIA) – DVCIS – SL(ESI)E ET DOMINI – WRAT(IZLAVIE) ET D(E) LIGNICZ
Druga pieczęć używana w latach 1307-1311 miała napis :
+ S(IGILLVM) BOLEZLAI D(E)I GRA(TIA) DVCIS SL(ESI)E D(OMI)NI WRAT(IZLAVIE) (ET) DE LIGNITZ
Po śmieci Bolka I był problem z opieką nieletnich synów Henryka V Grubego. W końcu nowym opiekunem został biskup wrocławski Henryk z Wierzbna. W 1305 zmarł król Czech Wacław II. W tym samym czasie Bolesław Rozrzutny osiągnął pełnoletniość i przejął rządy w księstwie wrocławskim w swoim i swoich braci imieniu. Władał wtedy Wrocławiem a także Legnicą i Brzegiem. W 1306 roku Bolesław przyłączył do swego państwa księstwo opawskie. W 1309 Henryk VI ,który osiągnął pełnoletniość zaczął się domagać udziału w rządach lub osobnej dzielnicy. W 1310 nastąpił trwały podział ziem które pozostawił Henryk V Gruby. Powstały dwa księstwa – wrocławskie i legnicko-brzeskie. Rządy Bolesława III Rozrzutnego nie zaznaczały się czymś wybitnymi w ostatecznym podziale zajął on księstwo legnicko-brzeskie.Nie jest znana żadna akcja charytatywna Boleslawa III Rozrzutnego.
Filmik z pieczęciami książąt wroclawskich:
Tomasz Sadowski,Poczet książąt wrocławskich, Wrocław 1999
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz